GERD RENSHOF 

Artistieke ontwikkeling Gerd Renshof  (1959)

Het oude boek is een van Gerd Renshof’s favoriete onderwerpen, en hij blijkt de enige kunstschilder in de wereld die het schilderen ervan tot zijn specialiteit heeft gemaakt. Met zijn sublieme techniek, die teruggaat op die van de 17e eeuw, weet hij verrassende variaties te creëren. Zijn schilderijen hebben hem inmiddels internationale faam gebracht.

Succesvol was zijn tournee langs de Europese boekensteden. In september 2007 kwam zijn eerste boek uit, met uiteraard zijn boekstillevens als onderwerp. Kaarten, kalenders, boekenleggers, ex librissen en agenda’s verlucht met zijn werk worden uitgegeven door Bekking & Blitz en zijn te koop in West-Europa, Australië en Nieuw-Zeeland.

Renshof’s biografie is vooral een verhaal van artistieke groei, waarin hij soms van zijn pad afwijkt, maar steeds gesterkt terugkeert.

Jeugdjaren  1971 – 1980

Als jongen zette hij zijn eerste stappen op het pad van tekenen en schilderen, een op zijn vijftiende besloot hij dat hij kunstenaar wilde worden. Met zijn Havo-diploma, met tekenen als examenvak, kwam hij terecht op de kunstacademie in Den Bosch. Het was de tijd waarin figuratieve en zeker realistische schilderkunst, en ook vakkennis uit den boze waren. Omdat zijn belangstelling in die tijd daar primair naar uitging, werd hij na een jaar van de opleiding verwijderd.

Magisch realistische stillevens 1982 – 1986

Zo’n anderhalf jaar experimenteerde Renshof met diverse olieverftechnieken en illustreerde hij enkele boeken. Toen raakte hij bekend met de magisch-realistische stillevens van Raoul Hynckes. Deze spraken hem bijzonder aan. Ze gaven hem een idee hoe een stilleven meer kon zijn dan alleen een oefening. Een heel wereldbeeld kon je er in kwijt.

Langzaamaan ontwikkelden zich vanuit de symboliek van het onderwerp beelden waarin de compositie de uitdrukking bepaalden. Moesten zijn eerdere schilderijen nog gelezen worden, nu gaf hij de sfeer in één oogopslag. De uitdrukking lag al vast in de vormen en de compositie. Rond tegenover hoekig, herhalingen van rechthoeken tegenover cirkels of driehoeken, hard tegenover zacht. De abstracte kwaliteit van zijn onderwerpen kwam mee tot leven.

Dit bracht hem de noodzaak en de mogelijkheid zijn behandeling van abstractie en realisme te herzien. Hij ontwikkelde een visie waarin figuratieve en abstract-geometrische vormen elkaars tegenhanger en aanvulling waren.

Daarmee ging er een heel nieuw gebied voor hem open.

Het Naakt 1988 – 1994

Het realistische in zijn nieuwe schilderijen had het naakt als uitgangspunt. Hij liet zijn modellen poses uit yoga of gymnastiek aannemen. Die bracht hij samen met abstracte vormen van hout of marmer.

Deze beelden zijn noch statisch noch dynamisch; ze roepen een vraag op. Past het model zich aan de harde vormen aan of is het andersom?

Abstracte stapelingen bieden niet meer dan een wankel evenwicht aan zijn modellen, die soms halsbrekende toeren moeten uithalen. Deze schilderijen spelen vooral met ritme en tegenritme, en ruimtelijkheid, licht en stofuitdrukking zijn ondergeschikt.

Renshof’s schilderijen werden steeds ruimtelijker, maar hij kwam erachter dat hij een tastbaarder ruimte nodig had om licht en stemming uit te drukken. Hij vond de oplossing toen hij zijn abstracte volumes door echte architecturale vormen verving. Onder de invloed van het licht van Weissenbruch en Springer leerde hij dat hoe een gebouw belicht is evenveel zegt over het licht als over de vaste vormen.

Magisch – realistische architectuur 1994 – heden

Besloten composities die evengoed ruimtelijk werken zijn typerend voor zijn werk in deze periode. Vaak komen in zijn schilderijen loze façades voor, zoals je die vaak ziet in oude steden waar op de gevel na een heel pand wordt afgebroken om er nieuwbouw achter te plaatsen. Zo’n gevel zonder diepte laat je opnieuw nadenken over de ruimte, meer dan een gebouw waar je ook naar binnen zou kunnen gaan.

Dit past prima in zijn beeldtaal, en geeft ook zijn kijk op de maatschappij weer.

Om soortgelijke redenen zie je bij Renshof ook vaak trappen die nergens heen voeren. Ze horen bij het doolhof dat hij neerzet, waarin onze nieuwsgierigheid zowel gevoed als in stand gehouden wordt.

In 1996 doet sneeuw zijn intrede. De inspiratie kwam van Alma-Tadema. De zachtheid in het werk van deze schilder miste Renshof in zijn eigen schilderijen.

Hij ging op zoek naar een beeldelement dat uit zichzelf zacht is, en op een natuurlijke manier een eenheid vormt met zijn stenen bouwsels. Hij vond dit op een lange wandeltocht door besneeuwd Scandinavië.

Dat een laag verse sneeuw alles een andere maat lijkt te geven past goed bij wat hij zoekt. Het is nog een manier om het begrip van ruimte te beïnvloeden.

Alle studiereizen naar sneeuwbedekte landschappen en verlaten bouwplaatsen hebben Renshof zijn eerste liefde niet doen vergeten. Keer op keer komt hij terug bij het stilleven, waarin hij al zijn nieuwe verworvenheden op het gebied van compositie, licht en zachtheid spelenderwijs toepast.

De laatste jaren richt hij zich meer op nocturnes, schilderijen in de nacht. Het lichtspel van een enkele lamp op zijn omgeving boeit hem enorm.

Boekstillevens

In 1982 schilderde Renshof zijn eerste boekstilleven. Een vijftal oude boeken die zijn oma hem had nagelaten vormden de inspiratie. Hij beeldde ze af op een stenen balustrade tegen een lucht, waardoor het stilleven hoog boven de grond leek te staan.

Hij was toen aangenaam verrast over de doeltreffendheid waarmee hij de oude lederen omslagen schilderde.

Na een periode van tien jaar waarin hij vooral naakten en architectuur schilderde keerde hij weer terug naar het stilleven. En meteen was daar ook weer het boek. Renshof wendde al zijn opgedane kennis en ervaringen aan om de essentiële problemen van het realisme aan te pakken. Kleur, compositie, stemming en ook humor dienen in zijn schilderijen niet alleen de weergave, ze zijn deel van de expressie.

Zijn schilderijen worden steeds vanzelfsprekender, zijn voorstellingen worden werkelijkheden omdat ze niet enkel afbeelden. Ook al laten ze soms maar een paar dingen zien, deze schilderijen beschrijven meer dan wat ze tonen.

Hij ontwikkelde een kleine obsessie. Overal is hij op zoek naar oude boeken; naar exemplaren met een bijzondere rug, een opvallende kleur, onverwachte verhoudingen of verrassende beschadigingen.

Inmiddels heeft hij een indrukwekkende verzameling opgebouwd van boeken die tot vier eeuwen oud zijn. Waardevolle verzamelstukken zijn het niet, ondanks hun ouderdom. Hij zal zijn boeken niet laten restaureren, het leven dat ze geleid hebben inspireert hem meer dan hun nieuwstaat.

Zijn zoektocht in de kunstgeschiedenis naar schilderijen met uitsluitend oude boeken heeft maar weinig opgeleverd. Het blijkt een uniek onderwerp te zijn. Met 109 boekstillevens is voorlopig een einde gekomen aan de serie die Renshof van dit prachtige onderwerp gemaakt heeft.

Bilbo en de dwergen op weg naar de eenzame berg   ” De Hobbit “

In 1999 kreeg Renshof van Corio BV de opdracht om een boekomslag te maken voor een boek dat geschreven zou worden door Max Dendermonde omtrent de projectontwikkeling van Hoog Catharijne. Het schilderij dat in overleg ontstond liet het oude Utrecht zien, de sloop en verbouwing van het winkelcomplex en de nieuwbouw zoals die eruit zou gaan zien. Helaas overleed Max Dendermonde voordat hij het boek kon voltooien.

Boekomslag voor Max Dendermonde   1999

’t Molenven ervoor

’t Molenven  erna

’t Molenven    detail

’t Molenven   detail

Hieronder een paar creatieve uitstapjes